Wat betekent het te schrijven over een vertaling? Betekent dat iets anders dan schrijven over een origineel? Zo ja, waarom? En hoe beoordeel je of een vertaling geslaagd is, volgens welke maatstaven? Dat waren in eerste instantie de vragen die bij me opkwamen toen ik werd gevraagd om een stuk te schrijven over ‘mijn favoriete vertaling aller tijden’. Het zijn vragen die in een vertaaltijdschrift als Filter impliciet of expliciet in vrijwel elk nummer aan bod komen, juist ook omdat een pasklaar of definitief antwoord erop niet te geven is. Ik heb dan ook niet de pretentie om hier een sluitend antwoord te geven.
Desalniettemin wil ik, voor ik kom te spreken over mijn favoriete vertaling, kort stilstaan bij de genoemde vragen. Ik laat me daarbij op weg helpen door Robbert-Jan Henkes, die eind 2020 in dit tijdschrift een aanzet deed tot een antwoord op de vraag hoe je een vertaling moet beoordelen, nota bene in een stuk over zíjn favoriete vertaling: ‘Ik begin hoe langer hoe meer te neigen tot de overtuiging dat je de kwaliteit van een vertaling het best kunt beoordelen naar de kwaliteit van het Nederlands. Ook omdat iedere vertaling natuurlijk een origineel moet zijn. Laten we het dan gewoon niet meer over vertalingen hebben.’ Als de vertaling een origineel is, dan is de vertaler dus ook een schrijver, concludeert Henkes.