‘Nooit verschenen boek’ staat op het schuin verlopende roze buikbandje rond het nu dan toch wel verschenen boek, zestig jaar geleden uitgedacht. Ik was toen zeven en in het bezit van een rode step met uitklapbaar parkeerzitje, een door mijn moeder gestikt indianenpak met bontgekleurde apachefranjes en een klapperpistooltje. Ik deed er niet veel mee, maar er is een foto van. Al mijn tijd vulde ik met voetballen achter ons huis, op ‘’t veldje’. Dat was elke dag een feest. Het boek dat nooit verscheen heet ook feest, en het werd door Ed van der Elsken samengesteld in 1960. Het hoort bij een tentoonstelling in het Rijksmuseum die liep tot en met 10 januari 2021, Crazy World geheten. Niemand (haast) kon die crazy world bezoeken omdat de wereld zelf gek geworden was. Maar als ik de foto’s, in reproductie en verkleind, bekijk, dan zou ik een moord doen voor de gemoedsgesteldheid die eruit oprijst: onbezorgd, euforisch, onvermoeibaar, met mensen die permanent lachen en dicht op de huid van hun medemensen zitten. Nog altijd zou ik maar wat graag de hele dag als zevenjarig jochie voetballen. Maar dat zat er minder in, in het jaar van de opsluiting 2020, een historisch jaar, historisch an sich én afgaande op de ontelbare typeringen ervan. Ik noemde het jaar al dat van de opsluiting en verderop in deze schets van dit bijzondere vertaaljaar zal ik me nogmaals bezondigen aan duiding van wat we beleefden. Laten we het erop houden dat het ondanks alles een feest was, een afgeleid feest dan wel, een feest op gepaste afstand, een virtueel feest, een feest waar je niet bij was toen het plaatsvond – je kunt er zelfs iets in zien van een vertaling. Het is geen echt feest, het zijn maar foto’s. En is een foto niet ook een soort vertaling? Even echt als onecht, even afgeleid als een fenomeen op zich? Ed van der Elsken stond zeker dicht bij zijn werkelijkheid, maar feestte hij mee? Wat let ons om het vertaaljaar 2020 een feest te noemen: er verscheen immers veel, er werd naar hartenlust gelezen, je kon ongestoord werken, vertalingen waren tastbaar.