Uit het juryrapport: 'De golvende zeezinnen in Utterly corresponderen met die in Ultra, eenzelfde ritme, dezelfde assonantie met wat extra alliteratie: 'She loved the way it twinkled so merrily on sunny days, and raged so furiously on winter ones,' wordt: 'Ze hield van de vrolijke glinstering op zonnige dagen, en van de woeste woede op winterdagen.' Hier laat Jorna haar kwaliteiten zien, in die zeebeelden die voor de lezer niets vreemds, niets vertaalds hebben, in natuurlijke dialogen, en vanzelfsprekend in de naam van de hoofdpersoon en de titel.'
Dit is het eerste boek dat u van Philip Reeve vertaalde. Hoe gaat u te werk bij een nieuwe auteur?
Er is weinig verschil met een nieuw boek van een auteur die ik al eerder heb vertaald. Ik lees me in, eerst puur op de brontaal maar toch al een beetje met een vertaalhoofd om alvast een poging te doen in zijn of haar auteursrol te kruipen. Bij een voor mij nieuwe auteur zoek ik internetinfo op.
Wat was het leukste van deze vertaling? Heeft u een lievelingsfragment?
Het was heerlijk om met deze vertelkunst, het tijdsbeeld en de sfeer te werken. Een ware onderdompeling in de wereld van zee en eiland, balancerend tussen magie en werkelijkheid. Leuk was ook de communicatie met auteur Philip Reeve over bijvoorbeeld zijn bedoeling met bepaalde namen en locaties, en mijn ideeën daarover. Dialogen zijn altijd fijn, hier zeker ook met de subtiele humor die in onze taal net zo natuurlijk moest doorklinken, die vertaal ik vaak hardop. Kort voorbeeldje, het begin van een langer gesprek tussen Ultra en Ei:
‘Hoe heet je?’ vroeg ze.
‘Ei,’ zei de jongen.
‘Ei is toch geen naam?’
‘Ultra wel soms?’
Wat maakte dit vertaalproces uniek?
In het algemeen is een vertaalproces altijd uniek, omdat elk nieuw boek dat is: het draait om uitpluizen, inleven, visualiseren en eigen maken van de ideeën- en belevingswereld. Hier in het bijzonder: de stem en de ritmische zinnen van Reeves Engels in een zo gelijkwaardig mogelijk, creatief Nederlands weergeven. Ook in ons taalgebied moest het verhaal ‘zingen’.
Annelies Jorna is genomineerd voor de Filter Vertaalprijs kinder- en jeugdboeken 2023 met haar vertaling Ultra Donker en de Wachters van Wildzee van de Britse auteur Philip Reeve. Alle interviews met de genomineerde vertalers worden verzameld op de website van het ILFU (Internationaal Literatuur Festival Utrecht). De prijzen worden uitgereikt tijdens het ILFU-festival, op 3 oktober.