‘De subtielste steken onder water, de gemeenste insinuaties worden uiterst voelbaar overgebracht,’ aldus de jury, ‘in de nieuwe vertaling van de Liaisons Dangereuses zie je als eigentijdse lezer pas goed wat een fonkelend, veelzijdig en geestig werk het is.’ Martin de Haan vertaalde de Riskante relaties van Choderlos de Laclos met veel lef en met een fijnzinnig en virtuoos zintuig voor de vele stemmen die erin opklinken.
De Liaisons is een omvangrijk en canoniek werk en werd de afgelopen vijftig jaar al driemaal eerder vertaald. Pas in deze nieuwe versie, aldus de jury, zie je als hedendaagse lezer goed hoe rijk en bijzonder het boek is. Daarnaast is Martin de Haan een aansprekende ambassadeur voor het literair vertalen als professie en brengt hij in tal van media de overpeinzingen, overwegingen, opvattingen en vaardigheden die bij het vertalen komen kijken voor een breder publiek onder de aandacht.
Het prijzengeld van de Filter Vertaalprijs (€ 10.000) werd dit jaar ter beschikking gesteld door de vooraanstaande uitgeverijen Atlas Contact, Boom, De Bezige Bij, Lebowski, Singel Uitgeverijen, Vantilt, Van Oorschot en Wereldbibliotheek. Zij willen, samen met enkele anonieme begunstigers, op deze manier bijdragen aan een grotere maatschappelijke waardering voor uitzonderlijke vertaalprestaties zoals die sinds 2007 jaarlijks door Stichting Filter onder de aandacht worden gebracht.
De jury van de Filter Vertaalprijs 2018 bestond uit Jacqueline Bel (voorzitter), Erik van den Berg, Harm-Jan van Dam, Vicky Francken, Robbert-Jan Henkes (winnaar van de prijs in 2017) en Eva Wissenburg (secretaris).
De jury nomineerde naast Martin de Haan en zijn Riskante Relaties ook:
Kiki Coumans voor Guillaume Apollinaire, Het raam gaat open als een sinaasappel (Uitgeverij Vleugels).
Piet Gerbrandy & Casper de Jonge voor Aristoteles, Poëtica. Vertaald, ingeleid en van aantekeningen voorzien (Historische Uitgeverij).
Lisa Thunnissen voor Aura Xilonen, De cowboykampioen (Uitgeverij Wereldbibliotheek)
Han van der Vegt voor Derek Walcott, Omeros (Bananafish)
Over Martin de Haan
Martin de Haan (Middelburg, 1966) is essayist en vertaler van (vooral) Franse literatuur. Naast zijn vaste schrijvers, Milan Kundera en Michel Houellebecq, vertaalde hij werk van onder anderen Denis Diderot, Jean Echenoz, Yasmina Reza en Georges Simenon. Met zijn vaste vertaalpartner Rokus Hofstede tekende De Haan voor vertalingen van onder meer Régis Jauffret en Marcel Proust. Als essayist publiceerde hij een boek over Michel Houellebecq, Aan de rand van de wereld, en tal van beschouwingen in dagbladen en tijdschriften. De Haan was van 2006 tot 2014 vice-voorzitter en voorzitter van de Europese boekvertalersraad CEATL.
Over Riskante relaties
Les liaisons dangereuses is een briefroman uit 1782 van Pierre Ambroise Choderlos de Laclos (1741-1803). De complicaties bij het vertalen van deze schandaalroman over verleiding, manipulatie en machtsmisbruik schuilen overigens minder in de ouderdom van de tekst, dan in het verbluffend geschakeerde taalgebruik van de auteur, die elk van de zeven briefschrijvers in zijn roman een eigen karakter heeft gegeven. Tezamen leveren die zeven stemmen een stilistisch spectrum op dat reikt van vormelijke salontaal tot de geslepen brutaliteiten van een markiezin en een burggraaf, de twee partners in achttiende-eeuws #metoo-kwaad die de amoureuze intriges 175 brieven lang laten knetteren van venijn.