Ga mee op avontuur om al het moois van de natuur te zien en te ontdekken wat jij kan doen om haar te helpen! Leer bijzondere dierenweetjes in informatieve boeken, dompel je onder in spannende verhalen over woeste buitenavonturen of verwonder je over prachtige natuurillustraties in prentenboeken. Kom daarna mee naar buiten. De Kinderboekenweek 2022 is Gi-ga-groen!
Voor de 58e Kinderboekenweek koos de CPNB een klassiek jeugdliterair thema: de natuur. Sinds het begin van de jeugdliteratuur (zo eind van de achttiende eeuw) hebben dieren en natuurlijke omgevingen deel uitgemaakt van het genre in de vorm van sprookjes, fabels en avonturenverhalen. De prominente positie van de natuurlijke wereld in kinderboeken wordt doorgaans verklaard vanuit het idee dat kinderen dichter bij de natuur zouden staan dan volwassenen. Dat idee gaat terug op een Romantisch kindbeeld, waarin het kind symbool staat voor een onbezoedelde periode in ieder mensenleven – een periode waarin wij nog niet gecorrumpeerd waren door culturele opvoeding of maatschappelijke onderworpenheid. Rousseau verwoordde dit idee kernachtig in zijn boek over de prototypische Romantische opvoeding: ‘Alles is goed zoals het uit de handen van de Schepper komt, alles raakt verdorven in handen van de mens.’ Natuurgeoriënteerde kinderboeken spelen zich daarom traditiegetrouw af buiten de directe maatschappelijke context en de sociaal-politieke problemen die zich daar ontvouwen. Toch zien we tegenwoordig een toename in maatschappelijke thema’s in kinderboeken over de natuur. Dat uit zich met name in boeken die verhalen over het klimaat en de catastrofale veranderingen die daarin plaatsvinden. Deze verschuiving weerspiegelt de steeds meer uitgesproken maatschappelijke rol die kinderen zelf claimen in de vorm van klimaatprotesten en schoolstakingen. De natuurlijke wereld van het kinderboek, eerst zo idyllisch en verheven boven de alledag, krijgt daarmee een steeds duidelijker sociaal-politieke dimensie. Het kind krijgt hiermee ook – en dat is helemaal vernieuwend – een eigen stem en actieve rol toegewezen wat betreft de eigen ideeën over de natuur. Welke rol spelen klimaatboeken in de ontmanteling van het Romantische kindbeeld in natuurboeken en hoe kunnen vertalingen daaraan bijdragen?